محمدعلي اردستاني / استاديار گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و انديشۀ اسلامي aghlenab@gmail.com
دريافت: 7/05/1399 - پذيرش: 10/07/ 1399
چکيده
حقيقت وجود، اصل و صرف و محض وجود است که آميخته به حدي يا نهايتي يا عدمي يا نقصي يا عمومي يا خصوصي يا صفتي غير از وجود نيست؛ پس مطلق غيرمتناهي، بلکه فوق ما لايتناهي بما لايتناهي است و اين عدم تناهي ـ که سلب تحصيلي است، نه ايجاب عدولي - اطلاقي است که در مقابل آن، تقييدي نيست و از هر نوع تعين اسمي و وصفي و هر تقييد مفهومي و از معرفت و ادراک و از معنا و مفهوم و وضع و لفظ، «تعالي» دارد. صدرالمتألهين، ذات حق تعالي را حقيقت وجود ميداند. با اين وصف، بعض تعابير ايشان با ديدگاه حکيمان و بعض آنها با ديدگاه عارفان سازگار است و ازاينرو، شارحان به چالش افتادهاند و فهم مقصود اصلي دشوار شده و در نتيجه نظرات متقابلي به بار آمده است. در اين نوشتار، ديدگاه صدرالمتألهين در تعالي حقيقت وجود آشکارسازي شده است.
کليدواژهها: حقيقت وجود، طبيعت وجود، وجود لابشرط، وجود مطلق، صدرالمتألهين.