سيرة علما و انديشمندان اهل‌سنت در زيارت قبور اهل‌بيت پيامبر(ص)؛ مطالعة موردي، زيارت امام رضا(ع) توسط بزرگان اهل‌سنت افغانستان تا ظهور صفويه

سال بيستم، شماره اول، پياپي 54، بهار و تابستان 1402، ص 123 ـ 137



* حسين عبدالمحمدي/ دانشيار گروه تاريخ جامعة المصطفي العالميه     Hoseinmohammadi31@yahoo.com

محمدرضا ضيايي/ دكتراي فقه و معارف اسلامي گرايش تاريخ اسلام جامعة المصطفي العالميه    rezaziaee19@yahoo.com

دريافت: 26/10/1401 ـ پذيرش: 13/02/1402

چکيده

سيرة عملي بزرگان اهل‌سنت افغانستان در زيارت مزار مطهر امام رضا(ع)، مهر بطلاني است بر ديدگاه وهابيت که ضمن تخريب مزارات و اهانت به آنها، مردم مسلمان را از توسل و تبرک به مزارات بزرگان ديني و مذهبي منع و نهي مي‌کنند. مسئلة اين پژوهش بررسي و تحليل جايگاه زيارت امام رضا(ع) نزد بزرگان اهل‌سنت افغانستان تا ظهور صفويه است. اين پژوهش با انگيزة واکاوي سفر بزرگان اهل‌سنت افغانستان براي زيارت امام رضا(ع)و توسل به آن حضرت، با رويکرد نقد ديدگاه وهابيت که زيارت را منافات با توحيد مي‌دانند، انجام گرفته است. نيل به اين مقصد، در ساية توصيف و تبيين جايگاه و اهميت زيارت امام رضا(ع) نزد بزرگان اهل‌سنت با گردآوري داده‌هاي کتابخانه‌اي با روش توصيفي ـ تحليلي است. برآيند اين پژوهش، تبيين حضور بزرگان اهل‌سنت افغانستان برای زيارت حرم امام رضا(ع) است که در قالب تشرف به حرم آن حضرت، زيارت آن امام معصوم(س)، دعا و نيايش در کنار مضجع آن امام همام و توسل به آن حضرت تبلور يافته است. حضور اين بزرگان برای زيارت امام رضا(ع) برخلاف ديدگاه وهابيت است که امروزه در کشور‌هاي اسلامي، ازجمله افغانستان، فعاليت دارند و مانع حضور مردم براي زيارت قبور امام‌زادگان و بزرگان مي‌شوند و سفر براي زيارت اهل‌بيت پيامبر(ص) را امري ناروا مي‌دانند.



كليدواژه‌ها: زيارت امام رضا(ع)، علماي اهل‌سنت، افغانستان، وهابيت.