واكاوي مواضع انجمن يهود در فرايند قدرت‌يابي بني‌اميه
سال بيستم، شماره اول، پياپي 54، بهار و تابستان 1402، ص 59 ـ 80
حامد حبيبي
/ دانشجوي دکتري تاريخ اسلام، دانشگاه مذاهب اسلامي Hamed.Habibi@ut.ac.ir
دريافت: 19/10/1401 ـ پذيرش: 07/04/1402
چکيده
نقش‌آفريني يهوديان در جامعة اسلامي در نيم‌قرن اول هجري از مباحث اساسي در مطالعات تاريخ اسلام است. تحرکات پنهان براي به‌قدرت رساندن معاويه و بني‌اميه نيز يکي از فعاليت‌هاي احتمالي انجمن يهود در صدر اسلام است که نوشتار حاضر به بررسي اين مسئله پرداخته است. هدف از اين مطالعه، تبيين چگونگي تأثيرگذاري يهود در زمينه‌سازي براي قدرت يافتن بني‌اميه از جهات فکري، سياسي و فرهنگي با روش کتابخانه‌اي، توصيفي و تحليلي است. پيشينة طرح خلافت معاويه به عهد رسول خدا برمي‌گردد. يهوديان مخفي در تعهدات قريشي و شکل‌گيري سقيفه حضور داشتند و برخي رجال يهود، مانند کعب‌الاحبار و ديگران، در عصر خلفاي اربعه تلاش‌هاي پيدا و پنهاني براي قدرت يافتن بني‌اميه داشتند. با توجه به جستار و واکاوي کادرسازي و مواضع انجمن يهود در فرايند قدرت‌يابي بني‌اميه، فرضية اصلي پژوهش «ارزش‌آفريني اجتماعي و استحالة فرهنگي جامعه و حمايت فکري و سياسي انجمن يهود از معاويه» است.
كليدواژه‌ها: بني‌اميه، يهود، معاويه، خلافت، استحالة فرهنگي و سياسي، کعب‌الاحبار.
