سال هفتم، شماره اول، پياپي 13، بهار و تابستان 1394
محمدرضا جواهري / استاديار دانشگاه فردوسي مشهد javaheri@Ferdowsi.um.ac.ir
دريافت: 11/09/1393 ـ پذيرش: 22/01/1394
چكيده
در كتاب تاريخ قم، كه در سال 378 ه ق به قلم حسن بن محمد بن حسن بن سائب بن مالك اشعري قمي تصنيف شده است، حديثي از امام كاظم علیه السلام وجود دارد كه برخي فقيهان و حديث شناسان معاصر، آن را بر نهضت امام خميني و انقلاب اسلامي ايران تطبيق كرده اند. در اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي، سند و دلالت اين حديث بررسي شده و فرضيه انطباق آن بر امام خميني واكاوي و ارزيابي شده است. ميزان اعتبار كتاب و شخصيت راوياني كه در سلسله سند حديث وجود دارند، بر اساس معيارهاي رجالي و گفتار و نوشتار علماي رجال مورد سنجش دقيق قرار گرفت و روشن شد كه سند حديث، قابليت پذيرش را دارد و محتواي آن با ملاحظات خاص و قرائن و دلايل ويژه بر نهضت امام خميني ره تطبيق مي كند.
صرفِ نظر از سند حديث، مفاد و محتواي آن و پيام ها و نكته هاي نهفته در متن الفاظ اين حديث، با نگاه كلان به احاديث مرتبط با قيام هاي شيعيان در عصر غيبت و پيش از ظهور قائم آل محمد علیه السلام، استنباط شد و تمام دلايل و مدارك و شواهد فرضيه تطبيق، شناسايي و ارزيابي گرديد.
كليدواژه ها: حديث، امام كاظم علیه السلام، تربيت زمينه ساز ظهور، راهبردها، امام خميني، انقلاب اسلامي، قم.