* محسن ایزدی / دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه قم m.izadi@qom.ac.ir
باقر ابراهیمی / دانشجوی دکتری مبانی نظری دانشگاه قم ebrahimia1207@gmail.com
دريافت: 22/11/1398 ـ پذيرش: 04/04/1399
چکيده
بسیاری از دینداران، هرچند بهدليل فطرت خدادادی، به دین و دینداری گرایش دارند، اما دلیل عقلی و منطقی متقنی برای دیندار بودن خود ندارند. دینی که فاقد پشتوانة عقلی و منطقی است، حضور تأثیرگذار و مؤثری در زندگی نخواهد داشت و آنگونهکه باید و شاید، بر روابط فردی و اجتماعی انسان حاکم نیست. در این مقاله سعی شده با استفاده از مبانی حکمت متعالیه و با تأکید بر دیدگاه آیتالله جوادی آملی و با روش تحلیلی ـ توصیفی، علل نیاز انسان به دین و دینداری بهطور عمیق و دقیق تحلیل گردد. در همین راستا، ابتدا تعریف دقیقی از انسان به دست داده شده و با تأمل و تمرکز بر روی انسانیت انسان و گذار از سایر نیازهای روبنایی، نیاز بنیادین انسان به دین اثبات گردیده است؛ منظری که در تحقیقات مشابه کمتر به آن عنایت شده است. نیاز انسان به دین، در هستی او ریشه دارد و تعالی و کمال حقیقی این موجود، جز در سایۀ عمل به دین به ثمر نخواهد نشست.
کلیدواژهها: انسان، آیتالله جوادی آملی، دین، حکمت متعالیه، هستیشناختی.