كاربرد ابزارهاي پروژه محور اسلامي (صكوك) در تأمين مالي سرمايه‌گذاري‌هاي بخش نفت و گاز

    سال چهارم، شماره اول، پياپي هفتم، پاييز و زمستان 1391، ص 47 ـ 72

Ma'rifat-e Eghtesadi-e Islami, Vol.4. No.1, Spring & Summer 2012-13


سيدعباس موسويان* / جواد حدادي**


چكيده

تشديد محدوديت‌هاي مالي بين‎المللي عليه کشور در سالهاي اخير و عدم كفايت منابع بانک‌هاي داخلي به عنوان مهم‌ترين محدوديت‌هاي تامين منابع مالي در صنعت نفت به حساب مي‎آيند. اين محدوديت موجب تأخير در برداشت نفت و گاز از ميادين مشترک و از دست رفتن منابع ملي کشور در نتيجه استفاده حداکثري کشورهاي شريک از مخازن مشترک گرديده است. تحقيق حاضر كه با رويكردي كيفي و با استفاده از روش تحقيق تفسيري مبتني بر نظر خبرگان و با تمركز بر مورد كاوي صورت گرفته است، سعي در يافتن ابزارهاي تامين مالي پروژه محور اسلامي متناسب با بخش بالادستي نفت دارد. بنا به فرضيه مقاله، تامين مالي مزبور را مي‌توان با طراحي ابزارهاي پروژه محور اسلامي با رعايت دو شرط پروژه محوري ( بازپرداخت منابع با استفاده از عوايد خود طرح) و اسلامي بودن ( منطبق بودن بر مبناني فقهي) انجام داد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه شركت ملي نفت ايران مي‌تواند از ابزارهايي چون صكوك اجاره، استصناع و سلف، در سبد تامين مالي بخش بالادستي نفت استفاده كند. همچنين پيمانكاران عمومي مي‎توانند از صكوك اجاره و استصناع در رويكردهاي EPCFبراي تامين مالي پروژه‎هاي خود استفاده كنند.

كليدواژه‌ها: بخش بالادستي نفت، تامين مالي پروژه محور، ابزارهاي مالي اسلامي، صکوک، EPCF.

طبقه‌بندي GEL: G24، E58، E4.

 




* دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی                                                  samosavian@yahoo.com


** کارشناسی ارشد مدیریت پروژه و ساخت                                                        hadadi.pm@gmail.com


دريافت: 16/10/1391 ـ پذيرش: 25/12/1391