حساب‌داري تخصيص منابع(مضاربه، سرمايه‌گذاري و اجاره به شرط تمليك) در بانك‌داري اسلامي
سال چهارم، شماره دوم، پياپي 8، بهار و تابستان 1392، ص 51 ـ 76
مهدي طغياني / استادیار عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان mtoghyani@gmail.com
اميرعباس آجري آيسك / دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد اسلامی دانشگاه اصفهان
مرجان طاهري صفار / دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
دريافت: 8/8/1392 ـ پذيرش: 25/12/1392
چكيده
تفاوت شيوه‌هاي تخصيص منابع در بانك‌داري بدون ربا و بانك‌داري ربوي مستلزم گسترش نظام حساب‌داري متفاوت است. اين در حالي است كه حساب‌داري موجود در بانك‌هاي كشور تفاوت چنداني با حساب‌داري بانك‌هاي متعارف ندارد. هدف از پژوهش حاضر بررسي مشكلات حساب‌داري تخصيص منابع در برخي عقود و قراردادها (مضاربه، سرمايه¬گذاري و اجاره به شرط تمليك) در بانك‌داري اسلامي است. روش جمع‌آوري اطلاعات در پژوهش حاضر، «كتاب‌خانه‌اي» و «مصاحبة عميق» و «نظرخواهي» از كارشناسان خبرة حساب‌داري بوده و تجزيه و تحليل اطلاعات نيز با روش «توصيفي ـ تحليلي» انجام شده است. بررسي‌هاي انجام شده در مطالعة حاضر، نشان مي¬دهد كه الگوي حساب‌داري و گزارش‌گري مالي مرسوم در بانك‌داري ايران، از قابليت¬هاي لازم براي پاسخ‌گويي به نيازهاي كاربران و الزامات شرعي حاكم بر قانون عمليات بانكي بدون ربا و نگه‌داري حساب و گزارش‌گري سود يا زيان مبتني بر نتايج واقعي عملكرد حاصل از عقود مشاركتي برخوردار نيست. اين روش موجب دور شدن قرارداد «مضاربه» و سرمايه¬گذاري مستقيم از ماهيت خود مي‌شود.
كليد‌واژه‌ها: حساب‌داري، بانك، عقود، ربا، اسلام، مضاربه، مشاركت، اجاره.
طبقه‌بندي JEL: G24، M41، P4.
