سواپ ارز بررسي فقهي و امکان استفاده از آن در بازارهاي اسلامي

سال چهارم، شماره دوم، پياپي 8، بهار و تابستان 1392، ص 103 ـ 128

مجيد رضايي دواني / استاديار گروه اقتصاد دانشگاه مفید    rezaeedavani@gmail.com

محمد جواد اکبري / دانشجوی دکتراي فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مفيد    

دريافت: 27/7/1392 ـ پذيرش: 25/12/1392

چکيده

در دهه‌هاي اخير، «سواپ ارز» به عنوان يكي از ابزارهاي كارامد به منظور پوشش خطرپذيري دارايي‌هاي ارزي در بازارهاي مالي اسلامي معرفي شده است. اين مقاله، با استفاده از روش «فقهي-اجتهادي» به بررسي مشروعيت اين ابزار مالي مي‌پردازد. براساس يافته‌هاي تحقيق، مشکل عمدة فقهي اين ابزار، بهره‌اي است که طرفين به يکديگر مي‌پردازند. براي مقابله با اين مشكل، دو رويكرد متفاوت معرفي شده است. رويكرد اول مستلزم تفسير و توجيه اين قرارداد در قالبي غير ربوي تحت عناويني همچون «عقد الوعد» است. در رويكرد دوم، لازمة حل مشكل طراحي قرادادي جديد تحت عنوان «عقد سواپ اسلامي» با استفاده از عقودي چون «عقد الوعد»، «تورق» و «روش اختيارات ارزي» است. بررسي روش‌هاي پيشنهادي انتشار سواپ اسلامي حاكي از رجحان شيوة «عقد الوعد» بر ساير روش‌هاي پيشنهادي است.

کليد‌واژه‌ها: ابزار، سواپ، ارز، اوراق، اسلام، ريسك.    

طبقه‌بندي: JE1: E44، G32 و P4.

افزودن به سبد خرید