ماهيت پيشرفت اسلامى و لوازم تحليلى آن

فصل نامه اى علمى ـ پژوهشى در زمينه علوم فلسفى پاييز 1394

امين رضا عابدى نژاد / دانشجوى دكترى فلسفه تطبيقى مؤسسه آموزشى وپژوهشى امام خمينى قدس سره                                                                                  abedidavarani@gmail.com

محسن اراكى / استاد درس خارج حوزه علميه قم

دريافت: 29/10/93               پذيرش: 11/6/94

چكيده

مفهوم اصطلاحى پيشرفت اسلامى به معناى تحصيل اهداف ذومراتب نظام هاى اسلامى است. براين اساس  مى توانيم به تحليل مقوله پيشرفت و تبيين مبانى و لوازم اين مفهوم از ديدگاه منابع اسلامى بپردازيم. بدين  منظور عناوينى همچون مبدأ پيشرفت، موضوع پيشرفت، هدف پيشرفت، مسافت پيشرفت، فاعل پيشرفت و  فعل پيشرفت را از نگاه انديشه اسلامى كانون بحث قرار داده ايم. موضوع مقاله، پيشرفت انسان و به تبع آن  جامعه اسلامى است؛ از اين جهت مى توانيم پيشرفت اسلامى را انسان محور بدانيم. مبدأ پيشرفت همان  وضعيت موجود است كه از ديدگاه اسلامى ضدارزش به شمار مى آيد. منتها و يا غايت پيشرفت هم اهداف  ذومراتب نظام هاى اسلامى به شمار مى روند. اهداف اسلامى اهدافى جامع و متلائم با يكديگرند. غايت  پيشرفت اسلامى، حركت استكمالى فرد و اجتماع در اسما و صفات كمالى حضرت حق است. به همين  جهت، مسافت پيشرفت هم اسما و صفات الهى خواهد بود. فاعل پيشرفت در درجه اول مقام ولايت الهى  خداوند سبحان و به تبع او مقام ولايت انبيا و اوليا و عموم افراد جامعه اسلامى هستند؛ از اين جهت پيشرفت  اسلامى مبتنى بر اصل ولايت تبيين مى شود. فعل پيشرفت هم تحقق نظام اسلامى خواهد بود. در واقع تحقق  نظام هاى اسلامى فعلى است كه علت تامه پيشرفت اسلامى به شمار مى رود.

 

كليدواژه ها: پيشرفت اسلامى، اهداف پيشرفت، ماهيت پيشرفت، لوازم پيشرفت، موضوع  پيشرفت، نظام اسلامى.

---

افزودن به سبد خرید