فصل نامه علمی - پژوهشی
فصل نامه علمی - پژوهشی معرفت فلسفي

بایگانی نشریه

بررسي مباني خداشناختي هرمنوتيك قرآني در انديشة علامه طباطبائي

سال شانزدهم، شماره سوم، پياپي63، بهار 1398



سوسن نريماني / دانشجوي دكتري دانشگاه آزاد اسلامي واحد دامغان    s.narimani@ikiau.ac.ir

مرتضي براتي / استاديار فلسفه و كلام اسلامي دانشگاه آزاد اسلامي واحد دامغان    mortezabarati@chmail.ir

ابراهيم باغشني / سطح چهار حوزه علميه قم    ebrahim.baghshani@gmail.com

دريافت: 27/09/97                  پذيرش: 20/02/98

چکيده

هرمنوتیک به‌مثابه دانشی که به فرایند فهم یک اثر می‌پردازد، دارای سه مکتب مهم است: 1. هرمنوتیک کلاسیک، 2. هرمنوتیک فلسفی، 3. هرمنوتیک مدرن. در این میان، هرمنوتیک قرآنی به‌مثابه دانشی که به واکاوی فرایند فهم قرآن کریم می‌پردازد، از یک سلسله مبانی خداشناختی، انسان‌شناختی و قرآن‌شناختی برخوردار است و اصول آن با مبانی هرمنوتیک فلسفی تقابل آشکار دارد. نوشتار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به واکاوی مبانی خداشناختی هرمنوتیک قرآنی در اندیشه علامه طباطبائی می‌پردازد. از رهگذر این جستار، مشخص می‌شود که سه آموزه «حکمت الهی»، «علم الهی» و «تکلم الهی»، مبانی خداشناسانه هرمنوتیک قرآنی را تشکیل داده، هرکدام آنها بیانگر اصولی از مبانی هرمنوتیک قرآنی بوده و تأثیر مستقیمی در فرایند فهم قرآن کریم دارند.

کلیدواژه‌ها: هرمنوتیک، تفسیر، هرمنوتیک فلسفی، هرمنوتیک قرآنی، علامه طباطبائی.