مراحل قضا و قدر از منظر صدرالمتألهين و رابطه آن با علم الهي

سال شانزدهم، شماره چهارم، پياپي64، تابستان 1398

سیده‌فاطمه یزدان‌پناه / کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامي دانشگاه قم    nearyas@yahoo.com

زهره برقعی / استاديار گروه فلسفه و كلام اسلامي دانشگاه قم    z.borghei@yahoo.com

دريافت: 16/06/97                  پذيرش: 08/12/97

چكيده

حقیقت قضا و قدر از دیرباز کانون ارائه دیدگاه‌ها و مباحث مختلف در میان متفکران فلسفه و کلام بوده است. صدرالمتألهین از جمله فیلسوفانی است که حقیقت قضا و قدر را تبیین کرده است. او با طرحی بدیع و متفاوت با دیگر حکما، معتقد است قضا حقایق علمی و عقلی تمام موجودات است که لازمه ذات حق‌تعالی است و جزء صقع ربوبی به‌شمار می‌آید. صدرالمتألهین بر این باور است که علم عنایی خداوند که حقیقت بسیط اجمالی است، با طی مراحل ام‌الکتاب، لوح محفوظ و لوح محو و اثبات به تقدیرات عینی در عالم ماده تبدیل می‌شود. صدرالمتألهین با استفاده از مضامین دینی، موطن هفت آسمان قرآن را لوح محو و اثبات می‌داند که تقدیرهای علمی به وجود مثالی در آن رقم می‌خورد. در این مقاله ضمن بیان مراحل قضا و قدر، نسبت قضا و قدر با هفت آسمان قرآن تبیین شده است.

کلیدواژه‌ها: قضا و قدر، هفت آسمان قرآن، لوح محفوظ، لوح محو و اثبات، ام‌الکتاب، صدرالمتألهین.

---

افزودن به سبد خرید