نقش جهت‌گيري مذهبي در ساختار هويت فردي
سال ششم، شماره سوم، پاييز 1392 ، ص 97-108
Ravanshenasi-va ـ Din, Vol.6. No.2, Fall 2013
زهرا برجعلي* / زهره خسروي** / مه‌سيما پورشهرياري***
چكيده
مسئله تکوين هويت فردي از چالش‌هاي جدي جوامع امروزي است. در اين ميان، نقش مذهب در ساختار هويت هر فرد انکارناپذير است. اين پژوهش، با هدف بررسي رابطه بين جهت‌گيري مذهبي و هويت فردي و تعيين نقش اين عامل در پيش‌بيني هويت پايدار انجام گرفت. نمونة آماري شامل 381 نفر (133 پسر و 248 دختر)، از بين دانشجويان دانشگاه‌هاي دولتي شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چند‌مرحله‌اي انتخاب گرديد. ابزار اندازه‌گيري، گزارش پرسش‌نامه خودشناسي براساس جهت‌گيري مذهبي اسلامي و پرسش‌نامه هويت شخصي بود. يافته‌هاي پژوهش حاکي از اين است که بين جهت‌گيري مذهبي با هويت فردي، رابطه‌اي معنادار و مثبت وجود دارد (0005>P). برطبق نتايج اين پژوهش، 9/23 درصد هويت فردي، براساس جهت‌گيري مذهبي قابل تبيين است. به‌گونه‌اي كه هم زير‌مقياس اخلاق و هم زير مقياس عقايد و مناسك پيش‌بيني‌كننده‌هاي معني‌داري در تعيين هويت فردي به‌شمار مي‌آيند. علاوه بر اين، نتايج حاصل تفاوت معناداري را در جهت‌گيري مذهبي و هويت فردي بين دختران و پسران نشان داد؛ دختران نمرات بالاتري را نسبت به پسران در مقياس جهت‌گيري مذهبي داشتند. همچنين، دختران در مقايسه با پسران هويت فردي شكل‌يافته‌تري را نشان دادند.
کليد‌واژه‌ها: هويت فردي، جهت‌گيري مذهبي، اخلاق، عقايد و مناسک.
