اعتباريابي و رواسازي آزمون جهت‌گيري مذهبي در دانش‌آموزان دبيرستاني
سال سيزدهم، شماره سوم، پياپي 51، پاييز 1399
* حمید مهدیزاده / دانشجوی دکتری قرآن و روانشناسی، جامعة‌المصطفی العالمیه amirmahdizeh@yahoo.com
حسن تقیان / استادیار گروه روانشناسی، جامعة‌المصطفی االعالمیه taghian@ut.ac.ir
مسعود آذربایجانی / دانشیار گروه روانشناسی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه mazarbayejani110@yahoo.com
دريافت: 13/05/1398 ـ پذيرش: 16/09/1398
چکيده
اين پژوهش، با هدف اعتباریابی و رواسازی آزمون جهت‌گیری مذهبی، با تکیه بر اسلام در نوجوانان دبیرستانی انجام شد. روش تحقیق، توصیفی به شیوة اکتشافی بود. جامعة آماري، دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر قم (15-20 سال) كه 578 نفر از آنان، به روش نمونه‌گیري خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش عبارت بود از: آزمون جهت‌گیری مذهبی و آزمون سبک زندگی اسلامی. داده‌ها، با روش تحلیل عاملی اکتشافی، با شیوة تحلیل مؤلفه‌هاي اصلی و تحلیل مانوا تحلیل شدند. بررسی روایی محتوایی و صوری، به اصلاح 2 سؤال و حذف 3 سؤال نامتناسب برای نوجوانان انجامید. ضریب آلفای کرونباخ آزمون، برابر با 91/0 به‌دست آمد. تعداد عوامل در نمونة جمعيت نوجوان، داراي 4 عامل است که بر خلاف نسخة اصلي و اجراشده در میان بزرگسالان است که مشتمل بر دو عامل بود. این عامل‌ها، 34 درصد واریانس جهت‌گیری مذهبی در نوجوانان را تبیین کرد. در نتیجة تحلیل عاملی، 14 سؤال به‌عنوان سؤال‌های نامناسب حذف شدند. روایی همزمان آزمون جهت‌گیری مذهبی با آزمون سبک زندگی اسلامی نیز (70/0)، از طریق ضریب همبستگی پیرسون به‌دست آمد. با توجه به روایی عاملی، روایی همگرا و اعتبار مناسب آزمون جهت‌گیری مذهبی در میان نوجوانان، استفاده از آن در پژوهش‌های مربوط به نوجوانان توصیه می‌گردد.
کلیدواژه‌ها: جهت‌گیری مذهبی، اعتباریابی، رواسازی، سنجش دین‌داری، روانشناسی اسلامی.
