بررسي رابطۀ عقل و دين در نظر شهيد استاد مطهري

سال بيست و ششم ـ شماره 238 (ويژة جامعه‌شناسي)

مهدی ولی‌نژاد / کارشناس ارشد برنامه‌ريزي آموزشي؛ راهبر آموزشي و پرورشي منطقة موسيان؛ مدرس دانشگاه آزاد اسلامي واحد ايلام                                                                                                                                                          Mvalinejad_6534@yahoo.com

احسان خانمحمدی / کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه یاسوج                                                 Ehskh1991@gmail.com

دريافت: 14/5/1395                                                       پذيرش: 18/2/1396

چکیده

ماهیت مفاهیم «عقل» و «دین»، و از همه مهم‌تر، رابطه بین آنها همواره از مهم‌ترین مباحث قابل توجه و مناقشه در بین متکلمان و نظریه‌پردازان حوزه‌های مطالعاتی، به‌ویژه معرفت‌شناسی و علم کلام بوده است. آراء متفاوت و گاه متناقض در این زمینه شبهات و ابهامات بسیاری را موجب شده است. اندیشه‌های شهید مطهری به عنوان یکی از قابل استنادترین الگوها در زمینۀ ارتباط عقل و دین، همواره مطمح‌نظر بوده است. ازاین‌رو، با نظر به اهمیت این موضوع، پژوهش پیش‌رو با هدف شناخت نسبت عقل و دین با یکدیگر از نظر ايشان صورت گرفته است. برای گردآوری داده‌ها، از روش اسنادي و ابزار فیش‌برداری استفاده شده است. نتایج نشان مي‌دهد که در نظر شهید مطهری، عقل و دین علاوه بر سازگاری، مکمّل یکدیگر نیز هستند. در واقع، انسان با هیچ‌کدام از دو مقولۀ مذکور، به‌تنهایی قادر به وصول تکامل و سعادت واقعی نیست و این مهم تنها در صورت همراهی عقل با دین قابل تحقق است. با وجود اين، دین نسبت به عقل از تقدم برخوردار است؛ زيرا دین پرورانندۀ عقل است.

کلیدواژه‌ها: عقل، دین، وحی، عقل نظری، عقل عملی، عقل فطری.

 

---

 

افزودن به سبد خرید