تحلیل محتوای کیفی کتاب‌های فارسی دوره ابتدایی از منظر ارزش‌های اجتماعی سند تحول آموزش و پرورش
سیداحمد رهنمایی / دانشيار گروه علوم تربيتي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره rahnama@qabas.net
ابوالفضل خوش‌اخلاق / کارشناس ارشد علوم تربيتي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره abalfazl.kh8@gmail.com
دريافت: 04/11/98 پذيرش: 09/05/99
چکيده
پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کیفی کتاب‌های فارسی دوره ابتدایی از منظر ارزش‌های اجتماعی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می‌باشد. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی، و به صورت توصیفی ـ تحلیلی است و از میان روش‌های کیفی، این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی صورت می‌پذیرد. پس از بررسی و تهیه سیاهه ارزش‌های اجتماعی از سند تحول با پایی 11/94 درصد، اهداف، متن، تصاویر، پرسش و تمارین کتاب‌های فارسی اول و ششم ابتدایی که به صورت هدفمند از میان کتاب‌های فارسی به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. جهت شناسایی و توصیف ارزش‌های اجتماعی و مفاهیم مرتبط با آنها کتاب‌های فوق‌الذکر مورد تحلیل محتوا قرار گرفت؛ تا علاوه بر توصیف برخی از مزایا و کاستی‌ها در رابطه با ارزش‌های اجتماعی سند تحول، پیشنهاداتی جهت بهبود این کتاب‌ها ارائه کنیم. با بررسی کتاب‌های فارسی، این نتیجه به‌دست آمد که در این متون درسی به ارزش ایثار و وطن دوستی، توجه شایسته‌ای شده است و ارزش‌هایی مانند امانت‌داری، انصاف در روابط با دیگران، تولی و تبری، خدمت به محرومین، عدالت و کارآمدی اجتماعی به‌هیچ وجه مورد توجه قرار نگرفته‌اند و برخلاف انتظار پرداختن به ارزش‌ها در پایه اول بیش از پایه ششم بوده است.
کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا، کتاب فارسی، ارزش، ارزش اجتماعی، سند تحول بنیادین.
