محمد نقیبزاده/ استادیار گروه تفسير و علوم قرآن مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره mn@qabas.net
* سیدعلیاکبر حسینی/ دانشپژوه دكتري تفسیر و علوم قرآن مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی ره sahoseini91@gmail.com
دريافت: 19/04/99 پذيرش: 10/08/99
چکيده
همة انسانها دارای فطرت الهی هستند، ولی این فطرت گاه بر اثر موانع مختلفی محجوب میماند؛ ازاینرو، نیاز به شکوفایی و فعلیتبخشی دارد. در نقطة مقابل موانع فطرت، عواملی باعث شکوفایی فطرت میگردند که در این میان، عامل ذکر و یاد الهی از مهمترین آنها بهشمار میرود. هدف پژوهش حاضر این است که با مطالعه و گردآوری اطلاعات کتابخانهای و روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد تفسیر موضوعی، نقش ذکر در شکوفایی فطرت الهی در انسان را مورد بررسی قرار دهد.
بررسیها نشان میدهد از دیدگاه قرآن کریم ذکر و یاد الهی در شکوفا شدن فطرت الهی انسان تأثیر ویژهای دارد و به هر اندازه که یاد خدا و توجه به معبود در وجود انسان بیشتر و عمیقتر باشد، معرفت شهودی به او بیشتر خواهد شد و فطرت الهی انسان بیدارتر و شکوفاتر میشود. این موضوع نمودها و آثار روشنی از قبیل نورانیت دل، بصیرتیابی انسان و قرب به خدای متعال، در زندگی اهل ذکر دارد. ذکر برای اینکه در شکوفایی فطرت الهی انسان تأثیر بگذارد، باید شرایطی داشته باشد که مهمترین آنها خالصانه بودن، تداوم داشتن، کثیر و پنهانی بودن است.
كليدواژهها: فطرت، فطرت الهی انسان، عوامل شکوفایی فطرت، ذکر، یاد خدا.