اسمعیل سلطانی بيرامي / استادیار گروه تفسير و علوم قرآن مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره Soltani@qabas.net
* احمد زارعی/ کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
دريافت: 16/04/99 پذيرش: 02/07/99
چکيده
عزت به معنی شکستناپذیری و اقتدار، یکی از نیازهای فطری انسان است که در همۀ دوران زندگی انسان نقش اساسی ایفا ميکند. قرآن کریم راهکارهای حقیقی تأمین آن را به صورت ضابطهمند بیان کرده و این راهکارها در قالب یک فرایند که از آغاز و انجامی برخوردار میباشد، قابل تصویر است. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد بیان فرایند تأمین نیاز به عزت از دیدگاه قرآن است. حاصل تحقیق این است که شناخت عزت حقیقی و باور به خاستگاه الهی آن و معرفت به حقیقت وجودی خویش، از راهکارهای شناختی عزتمندی است که در نقطۀ آغاز فرآیند قرار دارد. پس از این دو مرحله، نوبت به تحقق صفات لازم در انسان میرسد و در ضمن آن، صفت والا و ارزشمند تقوای الهی از مهمترین آنها برای کسب عزت قلمداد شده است؛ و در نهایت به یکی از مهمترین رفتارها یعنی جهاد در راه خدا که نشاندهندۀ اوج عزت انسان است، ختم میگردد.
کلیدواژهها: عزت، نیاز انسان به عزت، فرایند تأمین نیاز، شناخت عزت حقیقی، خاستگاه الهی عزت، تقوای الهی، جهاد.