* سیدمحمد اسماعیلی/ استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم Esmaeili620@gmail.com
حسین کماسی/ سطح سه حوزه علمیه قم Hosaynkomasi@gmail.com
دريافت: 25/12/99 پذيرش: 12/05/1400
چکيده
ترس به دو قسم ارزشی و ضدارزشی تقسیم میشود. ترس ارزشی نقش اساسی در تربیت انسان دارد. با شناخت و توجه بیشتر به ترس ارزشی، زمینۀ هدایت انسان هموارتر میگردد. در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، ترس ارزشی و چهار همنشین آن در قرآن «مقام رب، رحمن، دعا و عذاب»، مورد بررسی قرار گرفته است. ترس از «مقام رب» انسان را از هوا و هوس بازمیدارد؛ زیرا با شناخت عظمت الهی، انسان در برابر او خاضع میگردد. آمدن ترس در کنار «رحمان» یعنی مؤمنان درحالیکه از خدا هراس دارند، به رحمت او امیدوارند. «خوف» در عبادت، یعنی انسان از قصور در انجام عباداتش ترس داشته باشد که مبادا این قصور مانع اجابت شود. بیشترین ترس غالب بر دل نیکان، ترس از عذاب است. ترس ارزشی دارای آثاری است؛ مانند: ورود به بهشت، تعجیل در خیرات، هدایت و رحمت، پذیرش انذار، بودن از محسنان، کمک به نیازمندان، پذیرایی و احترام در باغهای بهشت.
کليدواژهها: ترس، ترس ارزشی، اقسام ترس ارزشی، آثار ترس ارزشی.