سال سيام، شماره نهم، پياپي 288، آذر 1400، ص 75ـ84
نوع مقاله: ترويجي
سیدمحمد قاضوی / دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه باقرالعلوم(ع) qazavy.7626@chmail.ir
دريافت: 05/02/1400 پذيرش: 29/06/1400
چکيده
در میان مسائل فلسفه ذهن، نظریۀ کارکردگرایی، ذهن را یک کارکرد میداند که ورودی را به خروجی تبدیل میکند. براساس این نظریه، با پذیرش تحقق چندگانۀ حالات ذهنی، میتوان حالات ذهنی را در غیر انسان نیز یافت. ازآنجاکه کارکردگرایی بر نفی تجرد روح استوار است، دارای اهمیت خواهد بود.
از سوی دیگر، علمالنفس سینوی، هم نفس و هم تجرد آن را اثبات کرده است. ازجمله براهین برای اثبات نفس، برهان انسان معلق در فضاست و نیز برای اثبات تجرد نفس براهینی آورده که بر سلب ویژگیهای بدنی و نفس جسمانیت نفس دلالت دارد.
دیدگاه کارکردگرایی نیز لوازمی دارد که براساس حکمت سینوی مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. ازجمله اینکه تمایز اشخاص براساس نظریۀ کارکردی ذهن، مادیانگارانه است؛ درحالیکه حکمت سینوی ملاک صحیح را نفس مجرد میداند. بنابراین براساس حکمت سینوی، نظریۀ کارکردی ذهن دچار اشکالات متعدد و اساسیای است که نمیتوان با وجود آنها از نظریۀ کارکردی ذهن دفاع کرد. این تحقیق در پی آن است که نظریۀ کامپیوتری ذهن و برخی لوازم آن را از منظر حکمت سینوی با روش تحلیلی ـ توصیفی مورد بررسی قرار دهد.
کليدواژهها: کارکردگرایی، ماشین تورینگ، هوش مصنوعی، ذهن، نفس، تجرد، ابنسينا.