فصل نامه فرهنگی
فصل نامه فرهنگی شماره 44

بایگانی نشریه

رابطه تعبد و تعقل در تكليف مداري يا نتيجه گرايي

سيدمصطفي ميرباباپور



بر اساس نگاه ظاهري و عرفي، هنگامي که انسان با تعقل به حکمي مي‌رسد، به دنبال نتيجه است و هنگامي که با تعبد، عملي را انجام مي‌دهد، هيچ نتيجه‌اي را در نظر ندارد بلکه فقط به دنبال انجام تکليف است؛ چنان‌که حضرت امام خميني(ره) فرمودند: «ما مکلّف به اداي تکليفيم نه حصول نتيجه». اما آيا مي‌توان عملي را بدون درنظرگرفتن نتيجه انجام داد؟ اصولاً هرکس عملي را براي رسيدن به نتيجه‌اي انجام ندهد، عملش هدفي ندارد و عمل بي‌هدف، بيهوده و غيرحکيمانه است. اما با نگاهي عميق‌تر و دقيق‌تر مشخص مي‌شود که انسان در هر صورت به دنبال نتيجه است. براي تبيين اين موضوع، از ضرورت نياز به دين آغاز مي‌کنيم...