سال نهم، شماره اول، پياپي 17، بهار و تابستان 1396

اسدالله طوسي/ استاديار مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره

دريافت: 27/12/1395 ـ پذيرش: 22/5/1396

چکيده

«انسان» موضوع تربيت است و مسائل دانش تعليم و تربيت حول محور چگونگي «شدن، تغيير و تربيت» اوست. از سوي ديگر، انسان داراي ابعاد وجودي گوناگوني است، و از مهم ترين ابعاد وجودي اش بعد فطري اوست. سؤالي که اين نوشتار به دنبال پاسخ آن است اين است که آيا اين بُعد وجودي انسان، مانند برخي ديگر ابعادش، استعدادي است که قابليت شدن و تغيير دارد يا موهبتي خدادادي و فعليتي است که ثابت و لايتغير است؟ اهميت حل اين سنخ مسائل، بنيادي بودن آن است؛ زيرا با حل آنها، تکليف بسياري از دست اندرکاران امر تربيت انسان در فرايند و عمل تربيت روشن خواهد شد. اين پژوهش با استفاده از روش پژوهش توصيفي ـ تحليلي، ابتدا كوشيده است با تشريح و توصيف معناي «فطرت»، «استعداد» و «فعليت»، شناخت درستي از اين واژه ها ارائه دهد. سپس در يک فرايند فعاليت عقلاني، با تحليل و تفسير يافته                                        ها و ضمن نقد و بررسي نظرات موجود دربارة آن، نظر خود را در پاسخ به پرسش مذکور بيان دارد.

کليدواژه ها: فطرت، استعداد، فعليت، تعليم و تربيت، مباني انسان شناسي.