بازنمايي اتوپيا در انيميشن‌هاي كودكانه با تأكيد بر مفاهيم هستي‌شناسي، انسان‌شناسي و ارزش‌شناسي

سال نهم، شماره دوم، پياپي 18، پاييز و زمستان 1396



زينب نادري/ دانشجوي دکتري فلسفه تعليم و تربيت، دانشگاه شهيد باهنر کرمان       znbnaderi@gmail.com 

سيدحميدرضا علوي/ استاد دانشگاه شهيد باهنر کرمان       hralavi@uk.ac.ir 

مراد ياري دهنوي/ استاديار گروه علوم تربيتي دانشگاه شهيد باهنر کرمان      myaridehnavi@gmail.com 

دريافت: 27/06/1396 ـ پذيرش: 05/11/1396

چکيده

شرکت‌هاي بزرگ انيميشن‌سازي که دفاتر مرکزي آنها در آمريکا مستقرند، در توليدات خود مسائل مختلفي را دستمايه داستان‌ها قرار مي‌دهند که اغلب در حوزه فلسفه قابل تعريف و بررسي‌اند. يکي از اين مفاهيم کليدي، آرمان‌شهر و آرزوي به زيستن نسل بشري است. اين مقاله با نگاهي موشکافانه، دو انيميشن «آپ ـ Up» و «مورچه‌اي به نام زي ـ Antz» را از دو کمپاني معروف انتخاب كرده و با استفاده از روش تحليل محتوا به بررسي اتوپيا و آرمان‌شهر در آنها پرداخته است و ديدگاه‌هاي آنها را در سه بخش هستي‌شناسي، انسان‌شناسي و ارزش‌شناسي مورد نقد و تحليل قرار داده است؛ آنگاه مدينه فاضله اسلامي و خصوصيات آن را به‌عنوان جامعه مورد نظر معرفي نموده است. نتايج، بيانگر تفاوت بنيادي انديشه‌هاي مطرح شده در دو انيميشن و انديشه‌هاي اسلامي است؛ چراکه در دو انيميشن که مبتني بر انديشه‌هاي غربي است، ديدگاه‌هاي اومانيستي، مادي‌گرايي و ليبرالي مطرح‌اند؛ در حالي‌که مدينه فاضله مدنظر اسلام، بر پايه خدامحوري و کمالات انساني است. ازاين‌رو لازم است در توليد و پخش اين انيميشن‌ها در اين زمينه دقت لازم صورت گيرد.

کليدواژه‌ها: انيميشن، اتوپيا (مدينه فاضله)، ليبراليسم، هستي‌شناسي، انسان‌شناسي، ارزش‌شناسي.