دو فصل نامه علمی - پژوهشی
دو فصل نامه علمی - پژوهشی اسلام و پژوهش‌هاي تربيتي

آموزش غيرت ديني و مؤلفه‌هاي آشكار و از‌ياد‌رفتة آن در كتب دين و زندگي

سال سيزدهم، شماره اول، پياپي 25، بهار و تابستان 1400، ص 41 ـ 55

 





* حسن نجفي / دکتري مطالعات برنامه درسي، دانشگاه علامه طباطبائي    hnajafih@yahoo.com

آرش زارع زرديني / كارشناس علوم تربيتي، دانشگاه قم

عاطفه جوادزاده / دانشجوي دكتري مديريت آموزشي، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب

دريافت: 22/02/1400 ـ پذيرش: 10/06/1400



چکيده

هدف پژوهش حاضر بررسي چگونگي آموزش غيرت ديني در کتب دين و زندگي دورة دوم متوسطه جهت شناسايي مؤلفه‌هاي آشکار و مغفول آن بود. روش پژوهش تحليل محتواي کيفي و جامعة پژوهشي آن شامل سه عنوان کتاب درسي دين و زندگي دوره دوم متوسطه در سال تحصيلي1400-1399 بود که با توجه به ماهيت موضوع پژوهش، از نمونه‌گيري صرف‌نظر شد و کل متن، تصاوير و تمرين‌هاي کتب مورد بررسي قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گيري، سياهة تحليل محتواي محقق‌ساخته بود که براي حصول اطمينان از روايي صوري و محتوايي آن، از نظر متخصصان استفاده و جهت تأمين پايايي، روش اسكات به‌كار گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد كه مؤلفه‌هايي از غيرت ديني در کتب موجود هستند و به‌صورت آشکار قرار گرفته‌اند؛ اما مواردي مانند واکنش در برابر توهين‌کنندگان به مقدسات (قرآن، پيامبر، اهل‌بيت، مساجد و اماکن مقدس)، مقابله با نفاق، مجاهدت و دفاع براي زنده نگه داشتن دين و ارزش‌هاي ديني، عدم سازش و معامله بر سر اصول دين و عدم اباحه‌گري از ياد رفته‌اند که مي‌تواند آثاري چون تسلط نَرم دشمنان، ايجاد تفرقه، قداست‌زدايي از شعائر الهي، ايجاد يأس و نااميدي دربارة ايستادگي در برابر حق، افزايش گناه، آسيب‌هاي اجتماعي و پيش گرفتن راه بي‌قيدي را به‌همراه داشته باشد.

کليدواژه‌ها: برنامة درسي ضد تقدس‌زدايي، تعصب قداست‌مدار، آموزش غيرت بر دين الهي، کتب دين و زندگي.