پيش‌بيني رشد اخلاقي و رشد معنوي طلاب سطح مقدماتي حوزة علمية قم براساس برنامة درسي پنهان
سال پانزدهم، شماره اول، پياپي 29، بهار و تابستان 1402، ص 33-50
محمد ترابی‌فر/ کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه قم torabifarmohammad@gmail.com
* حسن نجفي
/ دكتراي مطالعات برنامة درسي دانشگاه علامه طباطبائي hnajafih@yahoo.com
علي‌نقي فقيهي/ دانشيار گروه فلسفه تعليم و تربيت دانشگاه قم an-faghihi@qom.ac.ir
دريافت: 01/12/1401 ـ پذيرش: 05/03/1402
چکيده
پژوهش با هدف پيش‌بيني رشد اخلاقي و رشد معنوي طلاب سطح مقدماتي حوزة علمية قم براساس برنامة درسي پنهان انجام شد. روش پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعة آماري طلاب سطح مقدماتی حوزة علمية قم برابر پانزده هزار نفر بود که با استفاده از جدول گرجسي و مورگان تعداد نمونه، 375 نفر به‌عنوان نمونه برآورد شد. ابزارهاي پژوهش شامل پرسش‌نامه‌هاي رشد اخلاقي معنوي‌پور (1391)، رشد معنوي تقي‌زاده (1390) و برنامة درسي پنهان شيخي (1388) بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون استفاده شد. يافته‌ها نشان داد که مؤلفه‌هاي برنامة درسي پنهان، ازجمله جو اجتماعي و ارتباطات متقابل انساني، ساختار فيزيکي و ساختار سازماني، بر متغيرهاي ملاک يعني رشد اخلاقي و رشد معنوي تأثير می‌گذارند و قدرت پيش‌بيني دارند. ضريب بتاي استانداردشده براي اين دو متغير به‌ترتيب برابر 441/0 و 521/0 بود. براساس يافته‌ها و با توجه به ميزان ميانگين به‌دست‌آمده از رشد اخلاقي و معنوي، پيشنهاد شد که سياست‌گذاران آموزشي حوزة علمية قم با بهره‌گيري از مؤلفه‌هاي برنامة درسي پنهان، به فزوني رشد در سير اخلاقي و سلوك معنوي طلاب سطح مقدماتي مبادرت ورزند.
کليدواژه‌ها: رشد اخلاقي، رشد معنوي، برنامة درسي پنهان، طلاب مقدماتی حوزة علمية قم.
