به باور ملاصدرا، نفس و بدن، دو مرتبه از وجود یگانه انسانی هستند. در این نگاه، دوگانگی مشائی، جای خود را به یگانگی نفس و بدن داد.
لطیف ترین بخش مرتبه جسمانی انسان، یعنی روح بخاری، و متکاثف ترین بخش تجردی او یعنی مرتبه مثالی نفس، به مثابه واسطه هایی هستند که ارتباط میان بخش مجرد و جسمانی انسان را ممکن می سازند.
اگـر چـه این نگـاه و تبـیین برهـانی - فلسـفی آن در حـوزه علم النفس فلسفی، مشحون از ابتکارات پراهمیت حکیم صدرا است اما نباید فراموش کرد که عارفان، سال ها و بلکه قرن ها پیش از او این سخنان را به گونه ای، در کلمات خود داشته اند. این نکته، ضرورت توجه بیشتر و عمیق تر به میراث پرارزش علم النفس عرفانی را دوچندان می کند. از این رو مؤلف بر آن است تا به توفیق الهی، سایر ساحت های مهم علم النفس عرفانی را نیز از آثار آنها اصطیاد کند.