اثر شایسته تقدیر در بیست و چهارمین دوره کتاب سال حوزه (1401)

کتاب نهایه شامل دوازده مرحله است. در این اثر مرحلۀ پنجم و مرحلۀ ششم نهایه شرح داده شده است. مرحلۀ پنجم در باره ماهیت و احکام آن است، شامل چیستی ماهیت، اعتبارات ماهیت، کلی و جزئی، ذاتی و عرضی، جنس و فصل و نوع و احکام هریک. مرحلۀ ششم نیز دربارۀ مقولات عشر است، شامل جوهر و احکام آن، کمیت و انواع آن، کیفیت و انواع آن و سرانجام اعراض نسبی و احکام آنها شامل اضافه و أین و متی و وضع و جده و أن یفعل و أن ینفعل.

محور اصلى این کتاب، نهایة الحکمه مرحوم علامه است. استاد مصباح ابتدا مطلب کتاب نهایه را کاملاً تقریر و تبیین کرده اند و در موارد لازم به نقد آن پرداخته و در پایان نظر مختار خود را مطرح ساخته اند. این سبک تدریس در رشد فکرى و استقلال نظر دانشجو تأثیر بسزا دارد. در جلد سوم، مرحلۀ پنجم (ماهیت و احکام آن) و ششم (درباره مقولات عشر) از مراحل دوازده گان کتاب نهایة الحکمه شرح داده شده است.

گفتنى است استاد این مباحث را به طلابى درس مى دادند که قبلاً با مقدمات فلسفه آشنا شده بودند و دو کتاب بدایة الحکمة و فلسفتنا را نزد استادان دیگر، و مواد درسى کتاب آموزش فلسفه را ـ که در آن ایام هنوز به رشتۀ تحریر در نیامده بود ـ نزد خود ایشان فرا گرفته بودند. بنابراین آنان، هم با فلسفه و انواع استدلال هاى آن، و هم با مذاق استاد و شیوۀ تدریس و نقدها و موشکافى هاى ایشان آشنایى کافى داشته اند. بر این اساس، بعضى مطالبْ کمتر توضیح داده شده و حتى گاه به اشاره اى بسنده شده است. از سوى دیگر، سطح معلومات خوانندگان کتاب را نمى توان با سطح آشنایى مستمعین درس یکسان فرض کرد. از این رو در تدوین کتاب نباید از توضیح مطالب مجمل یا تشریح مقدمات فروگذارى کرد. از این رو، محقق ارجمند، آقاى عبودیت در نگارش این اثر، مطالبى را افزوده است که از نظر استاد گذشته و مورد قبول ایشان است.

این کتاب با این افزوده ها روشن و روان گردیده است و خواننده را در فهم مطالب فلسفى یارى مى رساند. کتاب نهایة الحکمه در واقع خلاصه اى از فلسفۀ ملاصدراست که به قلم علامة بزرگوار محمدحسین طباطبایى; نگاشته شده و البته در مواردى نیز نظریات جدیدى از خود ایشان بر افکار ملاصدرا افزوده شده است. این کتاب، مقدمات غور در اسفار اربعه ملاصدرا را براى علاقه مندان فراهم مى سازد.

دانلود فهرست و مقدمه