ابتکار این اثر را می توان تفکیک دین در سه حوزه «اعتقادات»، «اخلاق» و «شریعت» و بررسی دین پیامبر(ص) پیش از مبعوث شدن دانست. بر این اساس، پیامبر اسلام(ص) در زمینه اعتقادات به طور قطع هیچ اشتباهی نداشته اند، این امر به معنای حنیفیت و اسلام در معنای عام آن است.
درباره جنبه های اخلاقی نیز با توجه به خطبه های امیرالمومنین(ع)، خداوند از بدو تولد پیامبر(ص)، بزرگ ترین فرشته را بر ایشان مأمور کرد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که ایشان در سراسر عمر پربارشان از هرگونه اشتباهی مصون بودند، اما در بحث شریعت و بررسی احکامی که پیامبر(ص) از آنها پیروی می کردند، نمی توان به نتیجه گیری قطعی رسید.
عده ای پیامبر(ص) را متعبد و عده ای غیرمتعبد می دانند که این هر دو برداشت نقدهایی را در پی دارد؛ همچنین دیدگاهی وجود دارد که ایشان را پیرو دین اسلام معرفی می کند، در مقابل دیدگاه دیگری ایشان را دنباله روی شریعت پیامبران اولوالعزم می داند. بر اساس آیات قرآن و همچنین اقوال بزرگان، پیامبر(ص) از شریعت حضرت ابراهیم(ع) پیروی می کردند.