اندیشمندان تعلیم و تربیت هریک با توجه به مبانی اعتقادی (مادی یا الهی) و به فراخور دانش و توان خود، در این حوزه قلم زده اند؛ در موضوعاتی نظیر اینکه مفهوم و تعریف تعلیم و تربیت چیست؟ چه اهدافی را دنبال، و از چه اصول و روش هایی پیروی می کند؟ در چه قلمروها و ساحت هایی جریان دارد؟ عوامل مؤثر در تحقق اهداف میانی و هدف غایی آن کدام اند؟ و در نهایت چه موانعی باعث کند شدن این فرایند یا انحراف اهداف آن می شود؟
استاد علامه مصباح از جمله اندیشمندانی است که مستقیم و غیرمستقیم، با استفاده از آیات وحی و کلام معصومان و با قلمی روان، نظریه و آرای خود را در باب تعلیم و تربیت ارائه کرده است. در کتاب پیش روی، بخش هایی از اندیشه های ناب این دانشمند معاصر در این زمینه، در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.