از مباحث مهم تفسیر پژوهی «چرایی و چگونگی استفاده از احادیث معصومان در تفسیر» است. این مسئله از دیرباز محور بحث قرآن پژوهان قرار گرفته و نکات بسیاری دربارة آن مطرح شده و با ظهور رویکرد اخباریگری که برپایة استفادة حداکثری از احادیث در حوزة دین شناسی و ازجمله تفسیر قرآن استوار شده، به اوج خود رسید. اخباریان و عالمان متمایل به آنان، تفسیر قرآن را به طور عمده دور از دسترس غیرمعصومان می دانند. درمقابل، بیشتر اندیشمندان و عالمان مسلمان معتقد به امکان فهم و تفسیر قرآن بوده و ادله ای بر اثبات دیدگاه خود و نقد تفکر اخباریان بیان کرده اند. اگرچه کسی از این جمع در اصل نیازمندی تفسیر به حدیث معصومان سخنی ندارد و همه آن را پذیرفته اند؛ اما آنان خود در چگونگی و محدودة تأثیرگذاری حدیث در تفسیر هم داستان نیستند.
گروه تفسیر و علوم قرآن مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در راستای طرح مباحث بنیادین در حوزة قرآن پژوهی، دو همایش نیم روزه با عنوان « نقش حدیث در تفسیر» (در تاریخ های 1388/11/11 و 1389/3/27) برگزار کرد که طی آنها سخنرانان همایش و حاضران در میزگرد علمی به بیان دیدگاه های خود و دفاع از آن پرداخته، نکات سودمندی در تبیین نقش حدیث در تفسیر مطرح کردند و این کتاب حاصل مطالب این دو همایش است.